1)NARSİZM NEDİR?
2) NARSİST İNSAN KİME DENİR?
3 NARSİST KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
4 NARSİZMİN BELİRTİLERİ VE ETKİLERİ
5 NARSİZMİN NEDENLERİ
6 NARSİZMİN TÜRLERİ
7 NARSİZMİN BİREYLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
8 NARSİZM VE İLİŞKİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
9 NARSİST BIR BİREYDEN KURTULMANİN YOLLARİ
10 NARSİZM VE MEDYA ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
11 NARSİZM İLE BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİ
Narsizm Nedir?
Narsizm, kişinin kendine aşırı hayranlık duyması, yükseltilmiş özgüven İle kendini başkalarından üstün görmesi ,etrafındaki insanların ihtiyaçlarını görmezden gelmesine neden olacak şekilde aşırı bencillik göstermesi ve empati kurmakta zorlanması durumudur. Psikolojide, özellikle Narsistik Kişilik Bozukluğu olarak tanımlanan bir kişilik özelliğiyle ilişkilendirilir.
Narsist İnsan Kime Denir?
Narsist insanın odağında kendisi vardır . Sahip olduğu kişilik özellikler bir düzeye kadar normal sayılabilirken, yoğun ve sürekli hale geldiğinde psikolojik bir rahatsızlık olarak değerlendirilir. Bu durumda kişiye Narsistik Kişilik Bozukluğu tanısı konulabilir.
Narsist Kişilik Özellikleri
Büyüklenmecilik: Kendi başarılarını ve yeteneklerini abartır. Eleştirilere kapalıdır.
Empati Eksikliği: Başkalarının ne hissettiğini anlamakta zorlanır. Çoğu zamanda umursamaz. Onay Arayışı: Sürekli övülmek, beğenilmek ve taktir edilmek ister.
İlişkilerde Sorun: İnsanları kendi çıkarları için kullanabilirsiniz. Manüpilatif davranarak karşısındaki insanı duygusal olarak sömürür.
Eleştiriye Aşırı Tepki: Eleştirildiğinde öfkelenebilir, kırıcı veya savunmacı olur. Çünkü narsistik bireyler, dışarıdan çok özgüvenli görünseler de, içsel olarak kırılgan ve eleştiriye karşı savunmasız olabilirler. Bu durumun kökeninde genellikle çocukluk dönemindeki deneyimler, aşırı övülme ya da tam tersi şekilde sürekli eleştirilme gibi faktörler yatabilir.
NARSİZMİN BELİRTİLERİ VE ETKİLERİ
Narsizm belirtileri ve sosyal etkileri
Aşırı Özsaygı: Narsist bireyler, kendilerini diğerlerinden üstün görme eğilimindedir.
Manipülasyon Eğilimi: Bu bireyler, başkalarını kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirme isteği gösterir.
Empati Eksikliği: Narsist kişiler, başkalarının duygularını anlama ve paylaşma konusunda zorluk yaşarlar.
Eleştiriye Duyarlılık: Narsist bireyler, eleştirileri aşırı duyarlı bir şekilde karşılayabilirler. Kendini Özel Hissetme İhtiyacı :Bu kişiler, kendilerini özel ve benzersiz olarak görme ihtiyacı duyarlar.
Başkalarının Başarılarını Kıskanma: Narsist bireyler, diğerlerinin başarılarını kıskanabilir ve bu durumu içselleştirebilirler.
Sosyal İlişkilerde Sorunlar: Bu belirtiler, Narsist bireylerin sosyal ilişkilerinde ciddi sorunlar yaratabilir.
Tanı İçin Süreklilik Gerekliliği: Narsistik kişilik bozukluğu tanısı için belirtilerin belirli bir süre devam etmesi gerekir.
Doğru Tanı Önemi: Narsizm diğer kişilik bozukluklarıyla birlikte görülebilir, bu nedenle doğru tanı önemlidir.
Belirti Farklılıkları: Narsizm belirtileri bireyden bireye değişiklik gösterebilir.
Tedavi Sürecinde Anlayış: Belirtilerin anlaşılması, tedavi sürecinde kritik bir rol oynar.
Narsizmin Nedenleri:
Narsizm genetik ve çevresel faktörlerin birleşiminden kaynaklanır.
Aile geçmişi , narsistik eğilimlerin gelişiminde önemlidir.
Aşırı koruyucu , ihmal edici veya dengesiz ebeveynlik tarzları narsizmi tetikleyebilir.
Toplumun bireysel başarıya olan baskısı narsizmi arttırabilir.
Sosyal medya , bireylerin karşılaştırma yapmasına yol açarak narsistik eğilimleri arttırabilir.
Çocukluk travmaları , duygusal ihmal veya değersizlik hissi narsistik savunmaların gelişmesine neden olabilir.
Aşırı övgü ya da sürekli eleştiri gibi uç yaklaşımlar narsizmi besler.
NARSİZMİN TÜRLERİ
- Sağlıklı Narsizm
- Bu, her bireyde bulunması gereken bir düzeyde özsaygı ve özgüven biçimidir.
- Sağlıklı narsizm, bireyin kendini değerli hissetmesi ancak başkalarını küçümseme anlamına gelmez.
- Birey kendi ihtiyaçlarını gözetirken empati yeteneğini korur.
- Açık (Grandiyöz) Narsizm
- Dışa dönüktür, gösterişlidir ve genellikle liderlik pozisyonlarına yönelir.
- Sürekli dikkat, beğeni ve takdir ister.
- Eleştiriye tahammülsüzdür, kibirlidir.
- Başkalarının üstünde olduğunu düşünür.
- Gizli (Kırılgan) Narsizm
- İçedönük, utangaç ve hassas bir yapıya sahiptir.
- Dışarıdan mütevazı görünse de içten içe sürekli onay ve değer görme ihtiyacı taşır.
- Eleştiriler karşısında aşırı kırılganlık gösterir.
- Sürekli yanlış anlaşılma ve dışlanma hissi yaşar.
- Malign (Kötücül) Narsizm
- En tehlikeli narsizm türüdür.
- Narsizm, antisosyal eğilimler ve sadist davranışlarla birleşir.
- Empati tamamen yoktur, başkalarına zarar vermekten çekinmez.
- Psikolojik manipülasyon, baskı ve istismar eğilimleri belirgindir.
- Komplensatuar (Telafi Edici) Narsizm
- Kişi özünde düşük özsaygıya sahiptir ama bunu bastırmak için abartılı başarı hikâyeleri anlatır.
- Kusurlarını gizlemek için “mükemmel” bir imaj sergilemeye çalışır.
- Derinlerde değersizlik duygusu yatar.
NARSİZMİN BİREYLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
- Yalnızlık
- Düşük Özsaygı
- Psikolojik Sorunlar
- Empati Eksikliği
- İlişki Sorunları
- Aşırı Özsaygı
- İş Yaşamında Stres
- Liderlik Pozisyonu Zorlukları
- Takım Çalışmalarında Zorluklar
NARSİZMİN İLETİŞİM ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Narsizm ve İlişkiler Üzerindeki Etkileri
Narsistik bireylerin özellikleri, yakın ilişkiler üzerinde ciddi etkiler yaratabilir. Bu kişiler, partnerleriyle olan ilişkilerinde genellikle olumsuz davranış kalıpları sergilerler. İlişkinin ilk aşamasında cezbedici olabilirler. Karizmatik ,çekici ve güven verici görünebilirler. Kısacası “ Love Bombing” dediğimiz aşırı ilgi ve sevgi gösterileri ile partnerlerini büyüklerle. Ama ilerleyen zamanlarda sürekli olarak partnerlerinden ilgi ve takdir beklerler. Duygusal ihtiyaçları karşılanmadığında ise agresifleşebilir veya uzaklaşabilirler. Odakları sadece kendi üzerlerinde olduğu için partnerlerinin duygularına gerçek anlamda ilgi göstermezler. Onların acılarını küçümserler veya umursamazlar. Bu tür ilişkilerde duygusal istismar riski oldukça yüksektir. Narsistik kişiler, partnerlerini duygusal olarak manipüle edebilir ve bu da bağımlılık ve istismar döngüsünü besleyebilir. Kontrol ve manipülasyon, bu ilişkilerin bir diğer önemli boyutudur. Narsist bireyler partnerlerini kontrol etmeye çalışarak ilişkide üstünlük kurmak isterler. Suçluluk duygusu yaratma, pasif-agresif davranışlar, “Gaslighting “ gibi yöntemlerle karşı tarafı kontrol altına almaya çalışabilirler. Kendilerinin hatalarını kabul etmez, suçu genelde karşı tarafa atarlar. İlişkilerde yaşanan bir başka önemli sorun ise iletişim bozukluklarıdır. Narsistik kişilerle sağlıklı ve açık iletişim kurmak genellikle zordur; karşılıklı anlayışa dayalı bir diyalog gelişmez. Bu da ilişkinin sağlıksız bir hal almasına yol açar. Zamanla küçük kusurları büyüterek tartışmalar yaratır ve özür dilemek yerine canla başla haklı çıkmaya çalışır. Siz artık dayanamayacak düzeye geldiğinizde ve ayrılmak istediğinizdeyse tekrar ilişki kurmak için manipülasyon yollar deneyebilir. Çünkü terk edilmek bir narsist için büyük bir tehdit ve aşağılama kaynağıdır. Özetle narsist bireylerle ilişkiler , genellikle duygusal iniş çıkışlarda, yalnızlık hissiyle ve özsaygı zedelenmesiyle sonuçlanabilir.
NARSİST BİR BİREYDEN KORUNMANIN YOLLARI
1.Sınırlarınızı Net Belirleyin
2.Manipülasyona Karşı Dikkatli Olun
3.Empati Tuzaklarına Düşmeyin
4.Gerçeklikten Sapmayın
5.Tepki Vermek Yerine Mesafe Koyun
6.Profesyonel Destek Alın
7.Kendinize Öncelik Veri
NARSİZM VE MEDYA ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Narsizm ve medya arasındaki ilişki, bireylerin kişilik gelişiminde ve toplumsal algıların şekillenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Medya, Narsizmin toplumdaki algısını belirlemede kritik bir etkendir. Özellikle sosyal medya platformları, bireylerin kendilerini sürekli olarak sergileme arzularını tetikleyerek narsistik eğilimleri artırmaktadır. Bu durum, bireylerin başarılarına ve dış görünümlerine yoğunlaşmasına yol açarak Narsizmi teşvik edebilir. Medyada sıkça karşılaşılan ideal güzellik standartları ise bireylerin kendilerini yetersiz hissetmelerine neden olabilir. Bunun sonucunda, toplumsal ilişkiler zayıflayabilir; çünkü medya tarafından beslenen narsistik davranışlar, kişilerarası bağları zedeleyebilir. Bu olumsuz etkilerle başa çıkmak adına medya okuryazarlığı büyük önem taşır. Medya içeriklerini eleştirel biçimde değerlendirebilmek, narsizmin yaygınlaşmasını önlemede etkili bir strateji olabilir.
NARSİZM İLE BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİ
1.Empati Geliştirme
2.Grup terapileri
3.Bireysel Danışmanlık
4 Stres Yönetimi Teknikleri
5.Davranışları Sorgulamak
6.İletişim becerileri
7.Duygusal Farkındalık
8.İlaç Tedavisi
9.Psikoterapi
Narsizm Konulu Filmler
L’Amour et les Forêts (2023): Valérie Donzelli’nin yönettiği bu Fransız dram filmi, bir kadının narsist eşiyle yaşadığı toksik ilişkiyi ve bu süreçteki psikolojik baskıları konu alır. Film, bireysel özgürlüğün kaybını ve hayatta kalma mücadelesini derinlemesine işler.
Gone Girl (2014): David Fincher’ın yönettiği bu gerilim filmi, Amy Dunne karakterinin manipülatif ve narsistik davranışlarını merkezine alır. Film, evlilik ve medya üzerinden narsizmin nasıl tezahür edebileceğini gösterir.
The Art of Being a Narcissist (2024): Bu kısa film, modern toplumda narsistik özelliklerin nasıl romantize edildiğini sorguluyor. 17 dakikalık yapım, özsaygı ile kibir arasındaki ince çizgiyi ve Narsizmin sosyal medya çağındaki yansımalarını ele alıyor.
ELİF ATAM
