Çocuğun konuşması yaşından beklenenden geri ya da gelişimi için beklenenden daha yavaş ise o çocuğun konuşması gecikmiş konuşma olarak adlandırılmaktadır. Normal bir gelişim açısından 12-18 ay arasındaki çocuğun ilk kelimeleri söylemesi belenmektedir. Bununla beraber 24. aydan itibaren cümle düzeyinde konuşması beklenmektedir. Kalabalık semtimizde kadınlar kendi kişisel bakımlarına oldukça dikkat ederler. Bir çocuğun 3. yaşına geldiğinde cümle kuramıyor olması durumunda gecikmiş dil ve konuşma bozuklukları olduğunu anlamak mümkündür. BU nedenle mutlaka bir uzman tarafından yardım alınması gerekmektedir.
Gecikmiş Konuşma Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?
Günümüzde konuşma bozukluklarının pek çok farklı nedeni olmaktadır. Çocuğun bedenindeki yapısal bozukluklardan çevresel etkenlerden kaynaklandığına dair öne sürülen pek çok neden vardır. Buna göre gecikmiş dil ve konuşma bozuklukları nedenleri şunlardan bazıları olabilir:
– Genetik Etkenler: Çocukların anne ve babasından aktarılan genetik kodlardan bu sorun kaynaklanabilir. Erken doğum, kromozom anomalileri, ailede gecikmiş dile sahip bireyler etkileyebilir.
– Patolojik Nedenler: Konuşmanın üretilmesinde kullanılan seslerin organ ve yapılardaki deformasyondan kaynaklı motor problemlerden, uzun süreli hastalıklar, duyma kaybı ve görme problemlerinden kaynaklanabilir.
– Nörofizyolojik Nedenler: Dil ve konuşma ile ilgili olan beynin temporal lobunda oluşan hasar veya deformasyon, beyin dalgaları kaynaklı iletim bozukluklarından, yanlış nefes kontrolünden ya da solunum bozukluklarından kaynaklanabilmektedir.
– Çevresel Nedenler: Ailenin çocuklara gerektiği kadar zaman ayırmaması ve ilgi göstermemesi, sınırlayıcı ve baskıcı aile yapısından, psiko- sosyal yoksunluktan veya evde iki farklı dil konuşulmasından da gecikmiş dil ve konuşma bozuklukları oluşabilmektedir.
Gecikmiş Konuşma Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
Gecikmiş konuşma bozukluğu belirtileri farklı şekilde gösterdiği bir konuşma güçlüğüdür. Belirtileri ise çocuklarda değişkenlik gösterebilir. Buna göre konuşma bozukluğu belirtileri şunlar olabilmektedir:
– Yaşıtlarına göre konuşamaması veya sınırlı kelimeler kurması,
– Yutmada ve çiğnemede problem yaşama ve salyasını kontrol edememe,
– Kelime dağarcıklarını sınırlı olması ve kelimeler yerine jest, mimik, işaretler ile ifadelerini yönetmeleri,
– İsteklerini belirtirken anlamsız sesler çıkarma, ağlama, bağırma ve vurma davranışları gösterme
-İletişim kurmadan kaçınma,
– Etraftaki konuşmaları duymazdan gelme,
– Ortama uyum problemleri yaşama,
– Dikkat eksikliği ve dağınıklık gibi problemlerin yaşanması gecikmiş dil bozukluklarının belirtileri arasında yer almaktadır.
Gecikmiş Konuşma Bozukluğu Tanısı Nasıl Konulur?
Gecikmiş konuşma bozukluğu olan çocuklar bir dil bozukluğuna sahip değiller ise söylenen her şeyi anlar, anlamları kavrar fakat hiç konuşamaz veya yaşıtları seviyelerinde konuşamazlar. Gecikmiş konuşma bozukluğu tanısının konulabilmesi için mutlaka uzman bir doktora gitmek gerekir. Çocuğun konuşmasını engelleyen fizyolojik ya da psikolojik bir hastalığın veya problemin olup olmadığını anlamak için çocuk psikoloğu ile ilgili doktorlardan tıbbi muayene ve değerlendirme yapılması istenmektedir.
Gecikmiş dil bozukluklarının belirtilerinin görülmesi halinde çocuk psikoloğundan yardım almak ve alanında uzman bir dil ve konuşma terapisti tarafından yapılarak tanı konulması gerekir. Bu sırada çocuğun ailesinden yardım alınarak vaka hikayesi oluşturulmalı, gözlem yapılmalı ve bozukluk tespit edilmelidir.
