CİNSİYET NEDİR?
Cinsiyet bireyin kadın ya da erkek oluşunun biyolojik fizyolojik ve genetik boyutlarını ifade etmektedir.
Cinsel kimlik ve cinsel yönelim pek çok kişi tarafından yanlış bilinebilir çünkü aynı şey olduğu varsayılır.Cinsel kimlik kişinin kendisini hangi cinsiyetle tanımladığı ile ilgilidir yani kişi cinsel kimliğini belirtmek için ben kadınım veya ben erkeğim der.Cinsel yönelim ise kişinin hangi cinse karşı cinsel ilgi ve yakınlık kurduğu ile ilgilidir.
CİNSEL KİMLİK
1.Cisgender:Cinsel kimliği biyolojik cinsiyetiyle eşleşen bireyleri tanımlar.
2.Transgender:Cinsel kimliği biyolojik cinsiyetiyle eşlesmeyen bireyleri tanımlar.
Cinsel Rol:Kadının ve erkeğin nasıl düşüneceğini,nasıl davranacağını ve nasıl hissedeceğini belirleyen aile ve toplumsal çevre tarafından verilen bir roldür.
Cinsel yönelim:Bireyin farklı cinsiyetten ya da aynı cinsiyetten olan kişilere romantik ve cinsel eğilimini temsil ediyor.Bu yönelimleri açıklamak istersek:
1.Heteroseksüel yönelim: Farklı bir cinsiyete ilgi duymak.
2.Homoseksüel Yönelim:Aynı cinsiyete ilgi duymak.
3.Biseksüel yönelim:Aynı cinsiyete ya da farklı cinsiyetlere ilgi duymak.
4.Aseksüel yönelim:Hiçbir cinsiyete ilgi duymamak.
5.Panseksüel yönelim: Herhangi bir cinsiyeti gözükmeksizin ilgi duyma.
6.Poliseksüel yönelim:Hepsine olmasa da birden fazla cinsiyete ilgi duymak.
Cinsel yönelim türlerinden kısaca bahsetmek gerekirse :Gay,lezbiyen,biseksüel,heteros eksüel,panseksüel,poliseksüel,a seksüal şeklinde sıralayabiliriz.
Bunların içeriğinin ne olduğundan önceki slaytlarımızda bahsetmiştik.
Peki çocuklarda cinsel kimlik gelişimi kaç yaşında başlar ve nasıl olur:
İnsanlarda temel cinsel kimlik 2 yaş sonlanmadan oluşur.
Cinsel kimliğin gelişimi gelişimi çevreden
etkilenebilir.Çocukların oyun,arkadaş seçimi gibi rolleri de 4,5 civarında netleşmeye başlar.
CİNSİYET DİSFORİSİ (Cinsiyet Karmaşası)
Bireyin kendisini tanımladığı cinsiyet ile biyolojik cinsiyetin örtüşmemesinden kaynaklanan stres ve rahatsızlık halidir.
Peki bu durum neden olur dediğimizde karşımıza bir sürü sebep çıkıyor.Bu nedenlerin herhangi bir kesinliği bulunmadığı gibi kişiden kişiye farklılık gösterebilir ya da birden fazla değişkene bağlı gelişebilir.
Bazı nedenler şunlardır:
- ! Genetik Nedenler: Aderanal bezdeki herhangi bir bozukluk vajina ve penis gelişimini etkiliyebilir.(adrenal bez testesteron ve östrojen üretim merkezidir).
2.! Endokrin Nedenler:Östrojen ve testesteron salınımının fazla salınmasına yol açan durumları kapsar.
! Psikososyal Nedenler: Bireyin doğup büyüdükleri aile,toplum ve çevresel faktörlerin tümünü içerir.
! Seks hormonlarını etkileyen bir durumla doğmak.
! Cinsiyete bağlı nöronların hatalı gelişimi.
! Şizofreni gibi psikiyatrik bir duruma sahip olmak.
! Çocukluk istismarı veya ihmal öyküsü.
! Cinsiyet disforisi olan yakın bir aile üyesine sahip olmak.
Cinsel kimlik bozukluğu belirtileri ve tanı ölçütleri nelerdir?
! Özellikle çocuklarda ardından ergen ve yetişkinlerde cinsiyet kimlik bozukluğu belirtileri nelerdir?
! Cinsel kimlik bozukluğu belirtilerini 2 farklı yaş grubunda gözlemleyebiliriz.
Bu belirtiler şu şekildedir:
Çocuklarda görülen belirtiler;
- Karşı cins akranıyla oynamayı tercih etmek.
- Hayali oyunlar sırasında karşı cins tipik rollerini üstlenmek.
- Başka bir cinsiyetle ilişkilendirilen giysiler giymeyi tercih etmek.
- Ayni şekilde başka bir cinsiyet ile ilişkilendirilen oyuncak ve etkinlikleri tercih etmek.
- Atanan cinsiyetleriyle ilişkilendirilen oyuncak ve etkinlikleri sevmemek.
- Cinsel anatomilerinden hoşlanmamak.
Ergenler ve yetişkenlerde ise:
Biyolojik cinsiyetlerinden başka bir cinsiyete sahip olmak isterler.
Hissettikleri cinsiyet ile muamele görmeyi beklerler.
İfade ettikleri cinsiyet ile cinsiyet özellikleri arasındaki çelişkinin farkındadırlar.
Başka bir cinsiyetin birincil cinsiyet özelliklerine veya ikincil cinsiyet özelliklerine sahip olmayı isterler.
Birincil cinsiyet derken üremeden doğrudan sorumlu olan vajina penis testis vajina ve yumurtadan bahsediyoruz.
İkincil cinsiyet özellikleri üremeden sorumlu değildir.
Başka bir cinsiyete özgü duygu ve tepkilere sahip olduklarına inanırlar.
Cinsel kimlik bozukluğunun karıştırıldığı anlaşılamadığı durumlar nelerdir?
Herhangi bir dönemde cinsiyet karmaşası yaşanırken kişinin cinsel eğilimini (yönelimini)cinsel kimliği ile karıştırmamaya özen göstermeliyiz.
Çünkü biri karşı tarafa duyulan romantik,cinsel çekimden bahsediyorken(cinsel yönelim)bir diğeri ise( cinsel kimlik)sahip olduğumuz kadınlığımız yada erkekliğimizle ilgili olan bir hoşnutsuzluk durumudur.
Cinsel kimlik karmaşasında herhangi bir tedavi var mıdır? Ve en önemli sorulardan biri bu tedaviyi kim yapar diye soracak olursak:
Cinsel kimlik bozukluğunun tedavisi,hastalığın altında yatan nedenleri tespit etmeyi ve bu nedenleri ele almayı amaçlamaktadır.
Cinsel kimlik bozukluğu tedavisinde en etkili ve en yaygın kullanılan yöntemlerden biri bilişsel davranışçı terapidir. ! Bilişsel davranışçı terapi(BDT) hastanın ihtiyaçlarına göre uyarlanmış çeşitli tekniklerin kullanıldığı bir tedavi yaklaşımıdır.
Cinsel kimlik bozukluğunda,BDT hastanın cinsiyet kimliği ile ilgili düşüncelerini ve davranışlarını araştırmaya odaklanır.
BDT nin yanı sıra,psikanalitik ve psikanalitik yöntemli psikoterapide tedavi planının bir parçası olarak kullanılabilir.
Bazı durumlarda,hasta yaşına,cinsiyet kimliğine ve diğer faktörlere bağlı olarak cinsiyet değiştirme ameliyatı önerilebilir.
İlaç tedavisi : cinsel kimlik bozukluğu için bir diğer tedavi seçeneği ise ilaç kullanımıdır.ilaç kullanımının amacı,hastanın algılanan cinsiyet kimliği ile ilgili uyumlu hormonları dengede tutmakdır ve bu ilaçların olumsuz yan etkileri (libido azalması,sıcak basması kas kitlesinde azalmalar gibi )olabilir.
Cinsel terapi,psikoterapi oturumları muayenehane yada hastanelerde yapılır.
Cinsel terapi bu konuda eğitim almış,deneyimli psikiyatrist ve psikologlar tarafından uygulanır.
Cinsel terapiye başlayan kişinin cinsel eşi varsa tedaviye cinsel eşi ile başvurması önerilir.Çünkü bu tedavi başarısını daha da arttırmaktadır.
Öncelikle her iki partnerle ayrı ayrı görüşülerek cinsel öykü ve cinsel sorun öyküsü ele alınır.
Sorunun alanları belirlendikten sonra tedavi hedefleri çiftle beraber saptanır.
Görüşmelerin sıklığı,süresi ve temel ilkeleri belirlenir.
Bu cinsel tedavi yolları kimle ve nerede yapılır sorusunun cevabı ise:
Cinsel terapi,psikoterapi oturumları muayenehane yada hastanelerde yapılır.
Cinsel terapi bu konuda eğitim almış,deneyimli psikiyatrist ve psikologlar tarafından uygulanır.
Cinsel kimliğinden hoşnut olmayan çocuk ve ergenlere yaklaşım nasıl olmalıdır?
Çocukların ayıplanmaması,cinsiyetine kültürel olarak uymayan davranışları için baskı yapılmaması gerekir.
Akran ilişkisi ile ilişkili sorunların ele alınıp ve bu çocuklarda sıkça rastalanan akran zorbalığına yönelik önlemler üzerinde çalışılabilir.
Cinsel kimliğinden hoşnut olmayan çocuk ve ergenlerin yanı sıra ebeveynlerine de detaylı bir psikoeğitim vermek gerekir.
Ailenin durumu uygun bir şekilde ele alması gerekir.
Uygun bir yaklaşım sergilemeleri gerekir
Sosyal çevrenin ruh sağlığına olumsuz etkilerinin azaltılması gerekir.
Ebeveynlerin cinsiyet rolleri ile ilgili algıları üzerinde çalışılmalıdır.
Ne zaman destek alınmalıdır?
Kişi kendini bahsettiğimiz bu cinsel bunalımda hissettiği ve hayatını devam ettirmekde zorlandığı her an içerisinde destek almaya karar verebilir.
Kişinin bundan daha doğal hakkı olamaz.
Bu konuda insanların çok daha rahat yardım alabildiği,bu karmaşanın felakete varan sonuçlarının olmadığı bu zor durumu normalleştirmek değil sadece bu toplumda eğer hep birlikte yaşıyorsak bu durumun sadece o insanların meselesi olmadığını düşündüğümü söylemek isterim.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM.
Herkese sağlıklı günler diliyorum ve kendinize çok çok iyi bakmayı unutmayın.
Sıla KANAT
KAYNAKÇA:
! Vikipedi
! Up lifers
! Mentelica
! Terappin
! Liebes leben
! CEYAD
! CİSED
